Mimo że w większej mierze mówi się, że problem dotyczy panów, kryzys wieku średniego nie oszczędza także płci pięknej. Bez względu na pochodzenie, wychowanie i środowisko, przytrafia się nam po skończeniu około 40 roku życia. Jakie są dokładne przyczyny kryzysu wieku średniego, jego objawy i jak sobie z nim poradzić? Na te i wiele innych pytań postaramy się odpowiedzieć w niniejszym artykule.
Czym jest kryzys wieku średniego?
Potocznie, kryzys wieku średniego nazywany jest przeżywaniem drugiej młodości. Jest to stan psychiczny i emocjonalny, który pojawia się po upłynięciu około połowy naszego życia. Nie oznacza to jednak, że kryzys wieku średniego na pewno dotknie i nas. Nie ma reguły co do jego występowania, ale jednym z podstawowych czynników wywoławczych ów stan jest poziom satysfakcji i zadowolenia z życia. Ponadto każdy przechodzi go indywidualnie – jedni w sposób łagodny, inni diametralnie zmieniają swoje podejście do życia. Dotychczasowe plany, pragnienia i chęć stabilizacji zaczynają tracić na znaczeniu, a w ich miejsce pojawia się chęć przeżywania nowych rzeczy oraz występuje zjawisko „silnej potrzeby zmian”.
Co ciekawe kryzys wieku średniego u mężczyzn przybiera niezliczoną ilość form. Pragnienie podróży, robienie niebezpiecznych rzeczy np. skok na bungee, kupno sportowego samochodu, kosztowne hobby, a w zaawansowanym stadium „wymiana starej rodziny na nową”, by ponownie poczuć dreszcz emocji oraz przeżyć romans życia, są jego częstymi następstwami. A co z kobietami? Czy ich kryzys wieku średniego różni się od tego dotykających mężczyzn? I tak i nie.
Kobiety przechodzące kryzys wieku średniego często są nazywane dość niewdzięcznie – ryczącą czterdziestką. Określenie to oznacza, skrajne przechodzenie kryzysu wieku średniego poprzez całkowitą zmianę osobowości i stylu. Na przykład 40-letnia kobieta zaczyna ubierać się i mówić w sposób charakterystyczny dla 18-letniej dziewczyny. Często bywa tak, że pragnie zaprzyjaźnić się z rówieśnikami swoich pociech, uczestniczyć w ich życiu, imprezach, a nawet związać się ze znacznie młodszym od siebie partnerem. Ile zazwyczaj trwa kryzys wieku średniego? To zależy od jednostki, ale szacuje się, ze od 3 do 10 lat.
Widzimy więc, że sprawa kryzysu wieku średniego jest dość poważnym zagadnieniem, które zostało spłycone do żartów i głupich docinków. W rzeczywistości dotyczy on całych rodzin i silnie oddziałuje na ich funkcjonowanie. Jak zatem rozpoznać, że u kogoś z naszych bliskich – rodziców lub partnera – zbliża się kryzys wieku średniego?
Objawy kryzysu wieku średniego
Wśród niezliczonych debat, badań i analiz psychologów oraz innych specjalistów wyodrębniono kilka znaczących symptomów potwierdzających zbliżający się kryzys wieku średniego. Oto następujące objawy:
- Utrata poczucia bezpieczeństwa – dotyczy to każdego elementu życia np. pracy, zarobków, związku.
- Wszechobecne niezadowolenie – z życia, pracy, wypoczynku.
- Brak satysfakcji z wykonywania czynności, które dotychczas wzbudzały w nas radość.
- Niezdecydowanie lub amplituda decyzji.
- Poczucie stałego zagrożenia – myśl, że za chwilę przydarzy się nam coś strasznego.
- Depresja lub silny stan przygnębienia i stany lękowe.
- Wybuchy złości – następuje ciągłe poczucie irytacji i braku cierpliwości.
- Problemy z koncentracją.
- Częste myśli o śmierci i skutkach upływającego czasu.
- Refleksja życia – analiza kim mogliśmy być, co mogliśmy osiągnąć, a się nam nie udało. Często przy tym etapie dochodzi obwinianie innych np. rodziny, dzieci i współmałżonka, że to przez nich nasze życie nie potoczyło się tak, jak planowaliśmy.
Co może być czynnikiem zapalnym powyższych objawów?
U kobiet wystąpienie kryzysu wieku średniego zwiększają zmiany hormonalne wynikające z menopauzy. U mężczyzn często wynika to z używek, a także andropauzy. Niejednokrotnie, gdy dzieci opuszczają dom i zakładają własne rodziny, pojawia się syndrom pustego gniazda. Życie diametralnie się zmienia, mamy więcej czasu na inne czynności, ale okazuje się, że niczym nie można wypełnić powstałej pustki. Kobiety przeżywają takie sytuacje w zupełnie odmienny sposób, niż mężczyźni np. potrzebują większej uwagi, rozmów, wsparcia. Mężczyzna natomiast może poczuć się przytłoczony nową sytuacją i w efekcie uciekać od partnerki co będzie prowadziło do konfliktów, które pociągną za sobą gamę innych konsekwencji.
Także nasze wychowanie ma tu istotną rolę. Osoby, które w dzieciństwie musiały być nazbyt odpowiedzialne, straciły rodziców lub przeżyły jakąś traumę, są szczególnie narażone na ryzyko wystąpienia kryzysu wieku średniego. Ktoś, kto całe życie przestrzegał wysokich zasad moralnych i wychowawczych, po 40 roku życia może zacząć myśleć, że coś stracił. Chce nadrobić stracone lata i spróbować wszystkiego, co do tej pory mu zabraniano. Właśnie z tego powodu wielu mężczyzn sięga po używki, które ułatwiają mu zmianę stylu życia i wyzbycie się dotychczasowych wartości.
Czy patrząc na całokształt sytuacji, jesteśmy skazani na te wszystkie symptomy i zmianę osobowości? W żadnym wypadku.
Jak sobie radzić z kryzysem wieku średniego
Trzeba otwarcie to przyznać i podkreślić: z kryzysem wieku średniego można walczyć, albo łagodzić jego następstwa. W jaki sposób?
- To Ty tu rządzisz – ważne jest, byś zrozumiał, że to TY jesteś Panem/Panią swojego życia i losu. Lęk czy inne uczucia nie mogą zmusić Cię do żadnego działania, chyba że im na to pozwolisz.
- Zaakceptuj swój wiek – jednym słowem, musisz zaakceptować siebie i kim się stałeś na przestrzeni lat. Nie doszukuj się negatywów. Jako 40-latek masz stabilną sytuację finansową, rodzinną, a także możesz się cieszyć lepszymi względami w społeczeństwie. Nie ma co ukrywać, ze osoba doświadczona wiekiem ma więcej szacunku i posłuchu w towarzystwie niż osoba dopiero wkraczająca w życie.
- Wyznaczaj sobie nowe cele – nie żyj przeszłością. Staraj się, by każde działanie przyczyniało się do Twojego dalszego rozwoju.
- Zastanawiaj się jak Twoje poczynania wpłyną na innych – zmiany są dobre, ale jeśli mają skrzywdzić kogokolwiek z naszych bliskich, zastanów się nad nimi dwukrotnie. Gdy okres drugiej młodości przeminie, możesz zbyt późno zorientować się, że pod wpływem pochopnych zmian straciłeś nieodwracalnie więzi z osobami na których Ci zależało. Finalnie w wieku 60 lat możesz zostać całkiem sam.
- Nie zaniedbuj swojego związku – jeśli dzieci wyprowadziły się z domu, możesz na nowo cieszyć się wspólnymi chwilami z partnerem. Co z tego, że życie was zmieniło, inaczej ukształtowało oraz odbiło się na waszym wyglądzie? Poznajcie się na nowo! Zadbajcie o siebie, by znów się sobie nawzajem podobać. Pomyśl nad różnymi urozmaiceniami waszego pożycia w każdym jego aspekcie. Zweryfikujcie listę swoich potrzeb i omówcie je.
Ilość zmian, jakie zachodzą podczas naszego życia, jest nie do opisania. To naturalne i wcale nie musi być drastyczne. Warto jednak podjąć, często pomijany temat kryzysu wieku średniego i zastanowić się, jak możemy się na niego przygotować.
